Aradan geçen bir kaç yıldan sonra bu ikinci yazımda bilgilenme, eğitim ve terb‎iyeyi başka bir açıdan ele almaya çalışacağım inşallah.

Geçen yazıdan hatırlanacağı gibi öğretimi yani bilgilenmeyi; bilgi aktarımı veya bilgi alınması,
Eğitimin; bu bilgileri alan kişinin hayatında uygulamsı durumunda gerçekleşmiş olabilceğini,
Terbiyeyi ise; alınan bu bilgilerin ve yapılan eğitimin, kişinin tavır ve davranışlarını dini, ahlaki, kültürel ve hukuki kurallar doğrultusunda geliştirmesi olarak tanımlamıştım.

Bu tanımlardan çıkarılabilecek en önemli sonuç, eğitim ve terbiyenin bilgilenme ile gerçekleşebileceği ve insanın sosyal, duygusal özellikleri ve algılama seviyesinin ise genel geçer normlara göre büyük veya küçük ölçüde hızlandırıcı veya yavaşlatıcı etkisinin olmasıdır.

Bir de şunu belirtmekte yarar var; eğitimsizlik ve terbiyesizlik yoktur, doğru veya yanlış, veya düşük seviyeli eğitim ve terbiye vardır.

Bizim nisbeten göreceli olan, genel geçer norm ve değerlerimize göre olumsuz tavırlar ve davranışlar sergileyen birisine terbiyesiz veya her hangi bir meslek edinememiş, kalifiye ve uzmanlık vasfı kazanmamış insanlar için kullandığımız eğitimsiz tabirleri birer olumsuzluk ifadesidir. Dolayısıyla bir insana terbiyesiz deniyorsa, bu o kişinin isteyerek veya istemeyerek yanlış veya uygun olmayan tavır davranışlarını ifade etmek içindir. Yine bir insan eğitimsiz olarak niteleniyorsa o kişinin de belirlenmiş başarı normlarına göre düşük seviyeli eğitim aldığını anlarız bu ifadeden.

Bilgilenme her şeyle her an olabilen bir durumdur. Dinlemek, seyretmek, konuşmak, düşünmek, yorumlamak, mantık tasarruflarıyla ulaşılan sonuçlar yanında, sezgiler, rüyalar ve ilhamlar da insanın bilgi kaynakları arasındadır. Kısacası aktif veya pasif sürekli bilgi edinir dururuz.

Bu bilgiler genelde unutulur ve biz bu unuttuğumuz ve unutmadığımız bilgilerle hayatımıza yön veririz. Bu yönlendirmenin temelinde yatan faktörler ise eğitim ve terbiye değerleridir.

Fakat ne kadar sürekli bilgilensek te, terbiye ve eğitim seviyemizin belirleyen bilgilenme büyük ölçüde pasif bilgilenmeden daha çok, girdiğimiz, eğitim ve öğretim kurumlarında öğrendiklerimiz kadar, ilgimizi çeken veya bize çekici gelen insanlar, eserler, her türlü olaylar ve aktivitelerdir . Bu durumu göz ardı etmediğimiz ve gereğini yerine getirebildiğimiz ölçüde eğitim ve terbiyenin başarısı ve kalitesi yükselir.

Çocuğun Psikolojik durumunu belirleyen kavrama kabiliyeti, soyal çevresi ve duygusal özelliklerinin isabetli değerlendirilmesi,
Aktif öğrenimini yaptığı kurumun isabetli seçilmiş ve etkili olması yanında, bu eğitim kurumun sunum kalitesinin yüksekliği. Ve tabiki en yakın iletişime girdiği aile fertleri, arkadaş çevresi de öğretimin, dolayısıyla eğitim ve terbiyenin kalitesini belirleyen faktörlerdir.

Aktif bilgilenmenin yoğunluğunun azlığı oranında pasif ve daha çok niteliksiz bilgilerin kişinin eğitim ve terbiye seviyesini belirleyeceği tartışma götürmez bir gerçek.

Peki bütün bunları niye burada zikrediyorum?

Bir tek sebebi var: Gelecek yazımdan itibaren ele almak istediğim eğitim ve terbiye konularını daha rahat irdeleyebilmek.

Nasipse gelecek yazımda kısaca çocuk terbiyesinde çocuğa doğru yaklaşımdan ve bu konuda anne babanın yapması gereken olmassa olmazlarından bahsetmek istiyorum. İnşallah bu defa önümüzdeki bir kaç ay içinde.

Selam ve dua dileklerimle.

Mustafa Uysal / Rotterdam, 1 nisan 2010